Istotną dziedziną medycyny jest medycyna ratunkowa, której najważniejszym zadaniem jest zapewnienie natychmiastowej pomocy medycznej osobom, których stan zdrowia stanowi poważne zagrożenie dla ich życia. W medycynie ratunkowej ważną rolę odgrywa USG, czyli badanie ultrasonograficzne, które znajduje zastosowanie w wielu nagłych przypadkach.
Medycyna ratunkowa ma na celu szybkie rozpoznanie sytuacji związanych z nagłym zagrożeniem życia oraz wiąże się z diagnostyką różnicową i leczeniem nagłych stanów zagrażających życiu człowieka. Działania te często są podejmowane zarówno bezpośrednio w miejscu zdarzenia, jak i w karetce pogotowia oraz w szpitalnych oddziałach ratunkowych (SOR). W medycynie ratunkowej coraz większe znaczenie odgrywają przeprowadzane przez ratowników medycznych i lekarzy (po odbyciu specjalnych kursów i szkoleń) badania ultrasonograficzne, dzięki którym jest możliwa szybka ocena stanu zdrowia pacjenta w stanach, które mogą zagrażać jego życiu. Po więcej informacji na temat zastosowania USG w medycynie ratunkowej zapraszamy do naszego tekstu!
USG w medycynie ratunkowej i jego znaczenie
Medycyna ratunkowa (ang. emergency medicine) obejmuje m.in. diagnostykę i leczenie ostrych chorób i urazów. W ramach medycyny ratunkowej wykonywana jest również resuscytacja krążeniowo-oddechowa oraz są prowadzone inne kompleksowe działania mające na celu stabilizację stanu zdrowia pacjenta i jego transport do szpitala dla zapewnienia mu niezbędnej opieki medycznej. Ważnym elementem stało się USG w medycynie ratunkowej, które jest szybkim badaniem zapewniającym pacjentom ocenę ich stanu zdrowia w stanach, w których zagrożone jest ich życie. W badaniu USG, nazywanym również badaniem ultrasonograficznym, zastosowanie znalazły fale dźwiękowe o wysokiej częstotliwości, które wykorzystuje się do bezinwazyjnego i bezbolesnego obrazowania narządów wewnętrznych.
Zastosowanie USG w medycynie ratunkowej
Badanie ultrasonograficzne w medycynie ratunkowej jest wykorzystywane przy podejrzeniu u pacjenta wielu problemów zagrażających życiu, do których zalicza się zwłaszcza:
– różnego rodzaju urazy,
– hipowolemię,
– zakrzepicę żylną,
– zatorowość płucną,
– odmę opłucnową,
– tamponadę płucną.
Przeprowadzenie badania USG nie prowadzi do wystąpienia skutków ubocznych, poza tym jest to badanie bezpiecznie i bezinwazyjne. W badaniu USG nie jest wykorzystywane promieniowanie jonizujące, dzięki czemu jest ono w pełni bezpieczne dla pacjenta. Ponadto nie ma zwykle przeciwwskazań do wykonania u pacjenta USG. W medycynie ratunkowej ten rodzaj badania zapewnia przede wszystkim precyzyjną diagnostykę, dzięki której jest możliwe szybkie podjęcie działań mających na celu poprawę stanu zdrowia pacjenta.
USG w ratownictwie medycznym do diagnostyki urazów i stanów zagrożenia życia
Badanie USG we wspomnianej już wcześniej medycynie ratunkowej znajduje zastosowanie przede wszystkim przy ocenie urazów, do których doszło w obrębie brzucha i klatki piersiowej. Dzięki szybkiemu ultrasonografowi można wykryć np. krwotok wewnętrzny, lub odmę opłucnową. Zastosowanie USG w medycynie ratunkowej pozwala również określić dokładne przyczyny nagłego zatrzymania krążenia, wśród których można wymienić m.in. zatorowość płucną, która wiąże się ze zwężeniem lub całkowitym zamknięciem tętnicy płucnej, lub części jej rozgałęzień. USG pomoże też w rozpoznaniu tamponady serca, czyli stanu zagrożenia życia, który jest związany z nadmiernym nagromadzeniem płynu w worku osierdziowym, oraz hipowolemii, czyli stanu, w przypadku którego w naczyniach krwionośnych znajduje się za mało płynu.
USG w medycynie ratunkowej do resuscytacji oraz monitoringu terapii
W ratownictwie medycznym badanie USG może się również okazać pomocne przy wyborze odpowiedniej metody resuscytacji krążeniowo-oddechowej, co jest bardzo ważne w stanach zagrażających życiu. Dotyczy to zwłaszcza możliwości podjęcia działań mających na celu odwrócenie przyczyny, która doprowadziła do zatrzymania krążenia u pacjenta. Szybkie rozpoczęcie dostosowanej do przypadku metody resuscytacji pozwoli zwiększyć szanse pacjenta na przeżycie przez przywrócenie przepływu krwi do narządów. Zastosowanie USG w ratownictwie medycznym umożliwia także dokonanie oceny skuteczności prowadzonych czynności, co ma znaczenie w przypadku pacjentów z problemami z niewydolnością oddechową. USG w monitorowaniu terapii pozwala również dostosować indywidualny plan leczenia do konkretnego przypadku.
Zalety USG w ratownictwie medycznym
Zastosowanie badania ultrasonograficznego w medycynie ratunkowej wiąże się z licznymi korzyściami dla pacjenta, poza tym ułatwia pracę lekarzom i ratownikom medycznym. Do najważniejszych zalet związanych z zastosowaniem w ratownictwie badania USG zalicza się możliwość szybkiej diagnozy przy zagrożeniu stanu zdrowia i życia oraz podjęcia działań ratunkowych mających na celu poprawę stanu zdrowia osoby poszkodowanej. Jest to badanie nieinwazyjne, które wykonuje się bez użycia narzędzi przebijających skórę, co jest ogromną zaletą w przypadku osób poszkodowanych, które wymagają pilnej pomocy. Sprzęt do USG jest mobilny, dzięki czemu można go wykorzystać w każdym miejscu, w tym na miejscu zdarzenia i w karetce, jeśli będzie to konieczne.
Aparaty USG w medycynie ratunkowej – Vscan
Wychodząc naprzeciw wymogom szybkiej i mobilnej diagnostyki ultrasonograficznej w medycynie ratunkowej, najlepiej sprawdzają się aparaty bezprzewodowe typu Vscan oraz aparaty z rodziny Venue, które cechuje zarówno duża mobliność, niewielkie gabaryty, jak i specjalne oprogramowania do szybkiej diagnostyki, kiedy każda minuta jest na wagę złota.
Głowice bezprzewodowe Vscan są idealnym dopełnieniem stetoskopu i wydają się najlepszym rozwiązaniem, zarówno dla lekarzy pracujących na SOR-ach, w karetkach, jak i ratowników medycznych. Ich niewielki rozmiar (głowica jest niewiele większa od telefonu komórkowego) sprawia, że mieści się w kieszeni fartucha, dzięki czemu użytkownik ma dostęp do diagnostyki ultrasonograficznej w każdych warunkach, w dowolnym miejscu i czasie. Aparaty Vscan to bezprzewodowe, podwójne głowice, które występują w dwóch wersjach: kardiologicznej i internistycznej. Są one kompatybilne z urządzeniami mobilnymi jak telefony komórkowe oraz tablety.

Aparaty USG w medycynie ratunkowej – Venue
Innym rozwiązaniem dedykowanym dla medyków pracujących w medycynie ratunkowej, są aparaty z serii Venue. Aparaty te cechują się niewielkim rozmiarem, dużą mobilnością, pracą nawet do 3-4 godzin na baterii oraz dotykowym ekranem, co powoduje, że ich czyszczenie i dezynfekcja jest szybka i łatwa. Dzięki zaawansowanym narzędziom, jak i opartymi na sztucznej inteligencji funkcjom (SHOCK, eFAST, B-line w badaniach płuc, C-nerve do wizualizacji splotów nerwowych) pomagają w szybkiej i precyzyjnej ocenie stanu pacjenta.
Głowice liniowe współpracujące z tymi aparatami mogą posiadać przyciski, którym można dowolnie przypisać sterowanie takimi funkcjami, jak np. zatrzymanie obrazu, głębokość, jasność, linia biopsyjna, wydruk, co znacznie ułatwia i przyspiesza przeprowadzenie badania. Poszczególne głowice są głowicami wysokiej częstotliwości, co ułatwia precyzyjne wkłucia. Warto również tu dodać, że aparaty te mają w standardzie wbudowaną funkcję „Needle Recognition”, która znacząco poprawia wizualizację igły.

Kto może wykonać badanie USG w ratownictwie?
Ultrasonografia to metoda diagnostyczna polegająca na wykorzystaniu fal ultradźwiękowych, które odbite przez narządy i tkanki wracają do urządzenia, które przetwarza odebrane sygnały na obraz diagnostyczny. Jest to badanie, którego przeprowadzanie i analiza wymagają umiejętności i odpowiednich uprawnień. Badanie może wykonać samodzielnie lekarz, ponadto do wykonywania badania ultrasonograficznego w medycynie ratunkowej są uprawnieni ratownicy, którzy ukończyli specjalne certyfikowane kursy z USG w ratownictwie medycznym. Po ich zakończeniu ratownicy medyczni nabywają umiejętności w zakresie oceny obrazu USG w nagłych przypadkach.